Osoby niewidome i słabowidzące poruszają się samodzielnie po ulicach miast za pomocą białej laski lub psa przewodnika. Zazwyczaj jednak towarzyszy tej podstawowej czynności niepewność, czy np. nie napotkamy na naszej codziennej drodze niespodziewanych przeszkód, jak np. remonty czy źle zaparkowane hulajnogi elektryczne, co może stanowić dla nas niebezpieczeństwo. Dlatego dla takich osób ważne jest to, aby znać różne metody przemieszczania się po mieście, które mogą nieco zredukować czyhające na nas zagrożenia. Poza dostępnymi na rynku urządzeniami z kategorii technologii wspierających, jak np. wykrywacze przeszkód, istnieje jeszcze inna dziedzina nauki, która pozwala przy pomocy określonych dźwięków na rozpoznanie najbliższego otoczenia.
Echolokacja, bo o niej tutaj mowa, jest wykorzystywana przez wiele gatunków zwierząt, takich jak nietoperze, delfiny, wieloryby do nawigacji w terenie. Jednak od wielu już lat również tej przydatnej metody wykrywania przeszkód uczą się osoby niewidome i słabowidzące. Na pewno wielu czytelników kojarzy fantastyczną postać Daredevila z komiksów, filmów i seriali Marvela. To właśnie on używa echolokacji, aby jako osoba niewidoma móc ratować innych ludzi z opresji i być super bohaterem. Oczywiście w rzeczywistym świecie nie jest możliwe wykorzystanie jej aż w taki sposób jak robił to Matt Murdock, jednak nie oznacza to, że jest to zupełna fikcja.
W 2021 roku został przeprowadzony eksperyment przez naukowców z Uniwersytetu Durham na 12 osobach niewidomych, które w ciągu 10 tygodni nauczyły się korzystać z echolokacji. W tym czasie ochotnicy wykonywali kliknięcia ustami i poruszali się po specjalnie przygotowanych labiryntach, gdzie znajdowały się korytarze ułożone w kształt litery „T”, zygzaki oraz zakręty w kształcie litery „U”. Po 20 sesjach wszystkie osoby przeszły samodzielnie po wirtualnym labiryncie, w którym jeszcze nigdy nie były. Dzięki opanowaniu echolokacji eksperyment pokazał, że uczestnicy mieli o wiele mniej kolizji z przeszkodami niż przed rozpoczęciem nauki. Kilka miesięcy po zakończonych testach 10 na 12 uczestników oświadczyło, że ta metoda poprawiła ich niezależność i dobre samopoczucie podczas samodzielnego poruszania się w terenie. Echolokacji mogą uczyć się zarówno osoby widzące, jak i niewidome, a podczas przeprowadzonego eksperymentu okazało się także, że są w stanie się jej nauczyć nawet osoby starsze.
Jeśli dotrwaliście do końca tego tekstu, to możemy Wam już teraz zdradzić, że niedawno przeprowadziliśmy bardzo ciekawe rozmowy z osobą, która jest nauczycielem orientacji przestrzennej oraz echolokacji. Nasz gość opowiadał szczegółowo o tym co to jest orientacja przestrzenna i echolokacja oraz jak wygląda jej nauka w naszym kraju.
Jeżeli jesteście ciekawi naszych wywiadów, to zachęcamy do zasubskrybowania naszego kanału „Blog o dostępności” na YouTube i włączenie powiadomień, aby nie przegapić ciekawych filmów, które pojawią się w najbliższych tygodniach. Poniżej zamieszczamy link do naszego kanału:
https://www.youtube.com/channel/UC8RaufBc_fbGdXWzx2nZ5Jw